tek kullanımlık ne demek?

Tek kullanımlık ya da tek kullanımlık ürün, tek kullanım için tasarlanmış ve bundan sonra geri dönüşüme giden veya katı atık olarak atılan üründür. Bu terim bazen belirli kullanım süresi belirsiz benzer ürünleri (örneğin yıkanabilir hava filtreleri) belirli bir süre kullanabilen ürünlerden (örneğin tek kullanımlık hava filtreleri) ayırmak için de kullanılır. "Tek kullanımlık" kelimesi, yaygın olarak kullanılan sarf malzemesi kelimesi ile karıştırılmamalıdır. Örneğin, kaynakçılar değiştirmezden önce bitene kadar kullanıp tükettikleri kaynak elektrodunu, gaz vb. de "sarf malzemesi" olarak tanımlarlar.

Malzemeler

Tek kullanımlık ürünler çoğunlukla kağıt, plastik, pamuk veya polistiren köpükten yapılır. Laminasyon gibi kompozit malzemelerden üretilen ürünlerin geri dönüşümü zordur ve bu gibi ürünler kullanıldıktan sonra genellikle imha edilirler.

Tek kullanımlık örnekler

Mutfak ve gıda ürünleri

• Alüminyum folyo ve alüminyum tava¹
• Tek kullanımlık sofra takımı / bardak (ör. tepsi (tabak, çanak, tek kullanımlık kaplar)²³⁴
• Plastik çatal bıçak takımı (örneğin kaşık, bıçak, çatal, Kaşal)⁵
• Tek kullanımlık masa örtüsü ⁶
• Kürdan
• Kapkek paket kâğıdı,
• Kahve filtresi (Kompost gübreye dönüştürülebilir)
• Meşrubat kamışı

Ambalaj

Ambalaj paketleri genellikle tek kullanımlıktır. Atık hiyerarşisi, malzemelerin en az miktara indirilmesini gerektirir. Asıl geri dönüşüm yüzdeleri birçok bölgede nispeten düşük olmasına rağmen çoğu paketleme malzemeleri ve şekilleri geri dönüşüme uygundur. Yeniden kullanılan ambalajlar artıyor ancak en sonunda ambalajlamada kullanılan her kap geri dönüştürülecek, gübre yapılacak, yakılacak, yer doldurmada veya depolamada kullanılacaktır.

Taşıyıcı olarak kutu, şişe, kavanoz, torba vb. gibi pek çok ürün vardır. Bunlar genellikle kağıt, plastik, metal, kumaş ve kompozit malzemelerdendir.

Gıda servis hizmetlerinde kullanılan tek kullanımlık ürünler

2002 yılında Tayvan, kurumlarda ve işyerlerinde tek kullanımlık çatal, bıçak,pipet vb sofra takımının kullanımını ve plastik torba kullanımını azaltmak için harekete geçti. Yılda 17,7 milyon insan 59.000 ton tek kullanımlık sofra atığı ve 105.000 ton atık plastik poşet harcıyordu ve o zamandan bu yana, atık miktarını azaltmak için alınan önlemler artırıldı.⁷ 2013 yılında Tayvan'ın Çevre Koruma İdaresi (EPA), 968 okulda, devlet kurumunda ve hastanelerde tek kullanımlık sofra takımlarının kullanımını yasakladı. Yasağın yılda yaklaşık 2.600 ton atığı ortadan kaldırdığı tahmin ediliyor.⁸

Almanya, Avusturya ve İsviçre'de büyük etkinliklerde tek kullanımlık yiyecek ve içecek kaplarının kullanımını yasaklayan yasalar çıkarıldı. 1991'den beri Almanya'nın Münih kentinde böyle bir yasak yürürlüktedir ve tüm şehir tesisleri ve etkinliklerinde bu yasak uygulanmaktadır. Bu yasak, büyük etkinlikler olan Noel pazarı, Auer-Dult Faire, Oktoberfest ve Münih Şehir Maratonu dahil olmak üzere çeşitli etkinlikleri kapsar. Birkaç yüz kişilik küçük etkinlikler için şehirde tabak ve bulaşık makinesi ekipman kiralama şirketi ayarlanır. Bu düzenlemeyle Münih, Oktoberfest tarafından on binlerce insanın oluşturduğu atıkları 1990'da 11.000 tondan 1999'da 550 tona düşürdü.⁹

Çin, yılda yarısı ihraç edilen yaklaşık 57 milyar çift tek kullanımlık yemek çubuğu üretir. Bunların Yaklaşık yüzde 45'i ağaçlardan, yaklaşık 3.8 milyonu ağırlıklı olarak pamuk ağacı, huş ağacı ve ladin, geri kalanı ise bambudan yapılır. Japonya yılda bu tek kullanımlık çubukların yaklaşık 24 milyar çiftini kullanır ve küresel olarak yaklaşık 80 milyar çifti yaklaşık 1.4 milyon kişi tarafından atılır. Restoranlarda yeniden kullanılabilir yemek çubuklarının ömrü 130 öğündür. Japonya'da tek kullanımlık yemek çubukları yaklaşık 2 sente ve tekrar kullanılabilir olanlar genellikle 1,17 $ 'a mal olur. Pek çok ülkede bu atıkları azaltmak için yapılan kampanyalar etkili olmaya başladı.¹⁰¹¹

Tıbbi ve hijyen ürünler

Dünya’da tıbbi ve cerrahi cihaz üreticileri sadece bir kullanım için tasarlanmış çok sayıda ürün üretilir.¹² Birincil neden enfeksiyon kontrolüdür; bir madde sadece bir kez kullanıldığında enfeksiyonlu maddeler sonraki hastalara aktarılmaz.¹³ Her tür tıbbi cihaz üreticisi, çok sayıda standart ve düzenlemeye uymakla yükümlüdür. ISO 15223: Tıbbi Cihazlar ve EN 980 standartları, tek kullanımlık aletlerin veya cihazların ambalajlarında, "tekrar kullanmayın", "tek kullanımlık" veya "yalnızca bir kez kullan" anlamına gelen evrensel olarak tanınmış bir sembolle etiketlenmesini yazar. Bu sembol, içinden 45 ° çizgisi olan bir daire içindeki 2 rakamıdır.

Tek kullanımlık öğelere örnekler:

• Hipodermik iğneler¹⁴
• Tuvalet kağıdı
• Tek kullanımlık havlular, kağıt havlu¹⁵¹⁶
• Prezervatif ve diğer doğum kontrol ürünleri
• Tek kullanımlık lavmanlar vb ürünler¹⁷
• Pamuklu çubuk ve pedler¹⁸
• Medikal eldiven, lastik eldiven, temizlik eldiveni
• Tıbbi maske, toz maskesi
• Bebek ve yetişkin bezleri, eğitim pantolonu¹⁹²⁰²¹
• Traş bıçağı, tek kullanımlık traş bıçağı, ağda , tarak ve diğer saç düzenleme ürünleri²²²³²⁴
• Diş fırçası, diş ipi ve diğer ağız bakım ürünleri
• Hastane önlüğü²⁵
• Doğum sonrası kullanılan tek kullanımlık külot
• Kontak lens²⁶

Elektronik

• Şarj edilemeyen piller tehlikeli atık kabul edilir ve yalnızca bu şekilde atılmalıdır.²⁷
• Tek kullanımlık mürekkep kartuşu
• Tek kullanımlık kameralar²⁸
• Elektronik sigara cihazları, bobinler/Tek kullanımlık tanklar/kapsüller

Savunma ve yasa uygulamaları

• Plastik kelepçe

Diğer tüketici ürünleri

• Çöp torbası²⁹
• Elektrikli süpürgesi torbası, su filtresi, hava filtresi, yağ filtresi, soğutucu vb diğer filtreler
• Kullanılmış kağıt, dolaşımdan çekilmiş kağıt para
• Tükenmez kalem, silgi vb yazma araçları
• Film ve tiyatro vb kayıt edildiği Cd vb
• Hediye paketleme kağıdı
• Etiket, çıkartma ve ilişkili kimyasal maddeler tek kullanımlıktır ve genellikle kullanımdan sonra atılır.

Ayrıca bakınız

• Tek kullanımlık masa örtüsü
• Tek kullanımlık peçete
• Atık yönetimi

Kaynakça

<references responsive="" />

Orijinal kaynak: tek kullanımlık. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Footnotes

1. ↩
2. ↩
3. ↩
4. ↩
5. ↩
6. ↩

7. Env. Research Foundation (undated). Taiwan’s Plastics Ban . ↩

8. China Post. June 5, 2013. EPA to ban disposable cups from June 1 . ↩

9. Pre-Waste EU. (undated). Ban on disposable food and drink containers at events in Munich, Germany (Pre-waste factsheet 99) ↩

10. New York Times. Reus Oct. 24, 2011. Disposable Chopsticks Strip Asian Forests . By Rachel Nuwer. ↩

11. Ecopedia. 2013. How Wooden Chopsticks Are Killing Nature . By Alastair Shaw. ↩

12. ↩
13. ↩
14. ↩
15. ↩
16. ↩
17. ↩
18. ↩
19. ↩
20. ↩
21. ↩
22. ↩
23. ↩
24. ↩
25. ↩
26. ↩
27. ↩
28. ↩
29. ↩

Kategoriler